Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Επιστημονικός Συνεργάτης Β' Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής,
Π.Γ.Ν.«Αττικόν»

Λ. Ραλλίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Ι. Λεκάκης, Καθηγητής Καρδιολογίας, Β΄ Πανεπιστημιακή
Καρδιολογική Κλινική, Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Ελάττωση καρδιαγγειακού κινδύνου ασθενών με υπερτριγλυκεριδαιμία

Το icosapent ethyl αποτελεί μια καθαρή χημική μορφή αιθυλικού εστέρα του εικοσαπενταϊκού οξέος και ελαττώνει τα επίπεδα τριγλυκεριδίων ορού. Στη μελέτη REDUCE-IT αξιολογήθηκε η επίδραση χορήγησής 2 g icosapent ethyl δύο φορές ημερησίως στην εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων σε πάσχοντες από καρδιαγγειακή νόσο (ΚΑΝ) ή σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ). Συμμετείχαν 8.179 άτομα με επίπεδα LDL-χολ 41-100 mg/dL και επίπεδα τριγλυκεριδίων νηστείας 135-499 mg/dL υπό αγωγή με στατίνη. Μετά από διάμεση διάρκεια παρακολούθησης 4,9 ετών το σύνθετο πρωτογενές τελικό σημείο (καρδιαγγειακός θάνατος, έμφραγμα μυοκαρδίου, ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, επαναγγείωση στεφανιαίων ή ασταθής στηθάγχη) ήταν κατά 25% λιγότερο στους συμμετέχοντες που έλαβαν το υπό μελέτη φάρμακο συγκριτικά με εικονικό φάρμακο. Μεγαλύτερο ποσοστό συμμετεχόντων στην ομάδα του icosapent ethyl νοσηλεύθηκαν λόγω κολπικής μαρμαρυγής (3,1% έναντι 2,1%).Οι ερευνητές καταλήγουν ότι σε ασθενείς με ιστορικό ΚΑΝ ή ΣΔ και αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων νηστείας παρά τη λήψη στατίνης η χορήγηση icosapent ethyl μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων.

(Bhatt DL, Steg PG, Miller M, et al. N Engl J Med. 2019;380:11-22)

Υπολιπιδαιμική θεραπεία και κίνδυνος εμφάνισης ενδοκράνιας αιμορραγίας

Στην παρούσα μετα-ανάλυση αξιολογήθηκε ο κίνδυνος εμφάνισης ενδοκράνιας αιμορραγίας με χορήγηση υπολιπιδαιμικής αγωγής (στατίνες, φιμπράτες, εζετιμίμπη, αναστολείς της PCSK-9 και της CETP) και ο ρόλος των επιπέδων της LDL-χολ. Αξιολογήθηκαν δεδομένα από 287.651 συμμετέχοντες σε 39 μελέτες. Συνολικά, δε φάνηκε συσχέτιση της υπολιπιδαιμικής θεραπείας με την εμφάνιση ενδοκράνιας αιμορραγίας. Στις μελέτες δευτερογενούς πρόληψης βρέθηκε 18% αύξηση του κινδύνου για ενδοκράνιο αιμορραγία με χορήγηση υπολιπιδαιμικής θεραπείας ανεξάρτητα από τα αρχικά επίπεδα της LDL-χολ ή τη μεταβολή τους με τη θεραπεία. Υπολογίσθηκε ότι για κάθε 1.000 άτομα που θα λάβουν υπολιπιδαιμική θεραπεία για ένα έτος θα εμφανισθούν 9,17 λιγότερα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια και 0,48 περισσότερες ενδοκράνιες αιμορραγίες. Οι συγγραφείς συμπεραίνουν ότι τα οφέλη της υπολιπιδαιμικής θεραπείας στην πρόληψη ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων υπερβαίνουν κατά πολύ τον κίνδυνο εμφάνισης ενδοκράνιας αιμορραγίας.

(Judge C, Ruttledge S, Costello M, et al. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2019. pii: S1052-3057(19)30062-X. doi: 10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2019.02.018. [Epub ahead of print])

Στατίνες και πρωτογενής καρδιαγγειακή πρόληψη σε ηλικιωμένα άτομα

Στην παρούσα μελέτη αξιολογήθηκε το όφελος από χορήγηση στατινών στην πρωτογενή πρόληψη ατόμων ηλικίας ≥75 ετών στην Κορέα. Αξιολογήθηκαν δεδομένα από 1.107 περιστατικά καρδιαγγειακής νόσου και 55.085 υγιείς μάρτυρες. Στοιχεία για χρήση στατινών στους συμμετέχοντες στη μελέτη αποκτήθηκαν αναδρομικά σε βάθος πενταετίας πριν από το καρδιαγγειακό επεισόδιο. Βρέθηκε ότι η τρέχουσα χρήση στατινών συνδεόταν με 23% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης του σύνθετου τελικού σημείου της μελέτης (εμφάνιση ΚΑΝ και συνολική θνητότητα). Επιπλέον, βρέθηκε 26% ελάττωση του κινδύνου για εμφάνιση αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και 27% ελάττωση της συνολικής θνησιμότητας, αλλά όχι ελάττωση του κινδύνου για έμφραγμα μυοκαρδίου. Η διάρκεια λήψης της υπολιπιδαιμικής αγωγής σχετιζόταν θετικά με την ελάττωση στην εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων. Συμπερασματικά, η χορήγηση στατινών έχει ευεργετική επίδραση στην πρωτογενή καρδιαγγειακή πρόληψη ατόμων ≥75 ετών.

(Jun JE, Cho IJ, Han K, et al. J Atherosclerosis 2019;283:28-34)

Υπολιπιδαιμική θεραπεία και εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη

Η μετα-ανάλυση αυτή είχε ως στόχο την αποσαφήνιση της σχέσης της υπολιπιδαιμικής θεραπείας με την εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη (ΣΔ). Για το σκοπό αυτό αναλύθηκαν δεδομένα από 33 τυχαιοποιημένες μελέτες, 21 με χρήση στατινών και 12 με αναστολείς της PCSK-9. Στην ανάλυση συμμετείχαν συνολικά 163.688 ασθενείς που έλαβαν περισσότερο ή λιγότερο επιθετική υπολιπιδαιμική θεραπεία (εικονικό φάρμακο ή ομάδα ελέγχου) χωρίς να πάσχουν από ΣΔ κατά την ένταξη στις μελέτες. Στους ασθενείς που έλαβαν εντατική υπολιπιδαιμική θεραπεία διαπιστώθηκε αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης ΣΔ κατά 7%. Η αύξηση του κινδύνου βρέθηκε ότι οφειλόταν πρακτικά στη χορήγηση στατινών που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ΣΔ κατά 10% έναντι των αναστολέων της PCSK-9 που είχαν ουδέτερη επίδραση στην εμφάνιση ΣΔ. Επιπλέον, δεν διαπιστώθηκε συσχέτιση ανάμεσα στην ελάττωση της LDL-χολ και την εμφάνιση ΣΔ. Οι συγγραφείς διαπιστώνουν ότι η χορήγηση επιθετικής υπολιπιδαιμικής θεραπείας με στατίνες αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης ΣΔ ανεξάρτητα από την ελάττωση της LDL-χολ, ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο με αναστολείς της PCSK-9.

(Khan SU, Rahman H, Okunrintemi V, et al.J Am Heart Assoc. 2019;8:e011581.)

Υπνική άπνοια και καρδιαγγειακή θνητότητα

Ο δείκτης άπνοιας-υπόπνοιας δεν έχει προβλεπτική αξία για καρδιαγγειακά συμβάματα. Στην ανάλυση αυτή διερευνήθηκε η συσχέτιση ενός ποσοτικού δείκτη της υπνικής άπνοιας («φορτίο υποξυγοναιμίας») με την καδιαγγειακή θνητότητα. Χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από 2.743 άνδρες ηλικίας 76 ± 5 ετών που συμμετείχαν στη μελέτη Outcomes of Sleep Disorders in Older Men (MrOS) και από 5.111 μεσήλικες συμμετέχοντες στη μελέτη Sleep Heart Health Study (SHHS) και εκτιμήθηκε το φορτίο υποξυγοναιμίας υπολογίζοντας τη διάρκεια των επεισοδίων αποκορεσμού της αιμοσφαιρίνης κατά τον ύπνο. Αυτός ο δείκτης σχετίστηκε θετικά με την καρδιαγγειακή θνητότητα (αναλογία κινδύνου 2,73 και 1,96 για συμμετέχοντες με τη μεγαλύτερη τιμή έναντι της χαμηλότερης τιμής στις μελέτες MrOS και SHHS αντίστοιχα).). Οι συγγραφείς καταλήγουν ότι πέρα από τη συχνότητα, η διάρκεια και το βάθος του αποκορεσμού των απνοϊκών επεισοδίων κατά τον ύπνο σχετίζονται με τη βαρύτητα της νόσου και έχουν προγνωστική αξία για εμφάνιση καρδιαγγειακών επιπλοκών.

(Azarbarzin A, Sands SA, Stone KL, et al. . Eur Heart J. 2019;40:1149-1157)

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της ΕΕΛΙΑ:  www.eelia.gr